Czym jest astygmatyzm i kiedy badać oczy w jego kierunku?

Astygmatyzm (łac. astigmatismus), inaczej niezborność rogówkowa to często diagnozowana wada wzroku, która zniekształca widzenie i wpływa na jakość codziennego funkcjonowania pacjenta. Dowiedz się, jakie są przyczyny i objawy astygmatyzmu. Zadbaj o swój wzrok i sprawdź, jak wygląda leczenie tej wady wzroku.

Co to jest astygmatyzm i jakie są jego przyczyny?

Wbrew pozorom oko ludzkie to złożony narząd o skomplikowanej budowie. Częstym problemem, który dotyczy narządu wzroku, jest astygmatyzm. Według różnych badań dotyczy on ponad 40% populacji.

Astygmatyzm to wada refrakcji (zaburzenie załamywania promieni świetlnych), która polega na zniekształceniu widzenia w związku z niesymetrycznością rogówki. Należy zaznaczyć, że nie jest to choroba oczu. Przyczyną astygmatyzmu jest dysfunkcja rogówki lub siatkówki (znacznie rzadziej). Wiadomo, że astygmatyzm może być dziedziczony lub rozwinąć się w wyniku urazu oka. Na rozwój niezborności rogówkowej mogą wpłynąć też czynniki środowiskowe np. nieodpowiednie oświetlenie. W grupie ryzyka są też osoby korzystające ze sztywnych soczewek kontaktowych. Do jakiego specjalisty udać się w razie podejrzenia astygmatyzmu? Diagnozowaniem niezborności zajmuje się lekarz okulista. Poznań to miasto, w którym znajdziemy wielu świetnych specjalistów w dziedzinie okulistyki. Rodzaj i wielkość wady pozwala ocenić skiaskopia (badanie refrakcji oka) lub refraktometria automatyczna.

Jakie są objawy astygmatyzmu? Wskazania do wizyty u okulisty

Zastanawiasz się, jak widzi osoba z astygmatyzmem? Niezależnie od wieku pacjent z niezbornością rogówkową źle postrzega płaszczyzny i ma zaburzone wyczucie przestrzeni. Widzi zamglony i nieostry obraz zarówno z bliska, jak i z daleka. Objawem rozwoju tej wady refrakcji mogą być też chroniczne bóle głowy i częste przecieranie, łzawienie lub mrużenie oczu. Nierzadko astygmatyk ma uczucie ciągłego napięcia gałek ocznych, a obserwowane proste linie zaczynają mocno skręcać. Jeśli obserwujesz u siebie powyższe symptomy, nie zwlekaj z wizytą w gabinecie okulistycznym.  

Nieleczony astygmatyzm może spowodować trwałe pogarszanie się wzroku i różne dolegliwości poboczne, które mają niekorzystny wpływ na komfort codziennego życia. Konsekwencją zaniechania leczenia niezborności rogówkowej może być zapalenie spojówek, bardzo silne bóle głowy.

Jak leczyć astygmatyzm? Metody leczenie niezborności rogówkowej

Warto podkreślić, że jeśli niezborność rogówkowa wynosi do 0,5 D, jest to tzw. astygmatyzm fizjologiczny, który nie wymaga leczenia. Najpopularniejszą i zarazem najtańszą metodą pozwalającą korygować astygmatyzm są okulary ze szkłami cylindrycznymi.Niezborność rogówkową można ograniczyć lub całkowicie wyleczyć przy pomocy rozmaitych technik chirurgicznych (np. obwodowe rogówkowe nacięcia relaksacyjne). Jednak warto mieć świadomość, że rogówkowe nacięcia mogą powodować czasowe efekty uboczne, takie jak np. uczucie ciała obcego lub zwiększona suchość oka po zabiegu operacyjnym. 

Inną metodą terapeutyczną jest implantacja soczewki torycznej, która pozwala na korekcję astygmatyzmu już od 0,75 dioptrii. W opinii okulistów jest to najbardziej przewidywalna opcja, jednak nie powinno się jej wybierać w przypadku pacjentów ze zdiagnozowanym astygmatyzmem nieregularnym i w przypadku niestabilnego aparatu więzadełkowego soczewki. Warto podkreślić, że w odróżnieniu od zabiegów polegających na zmianie powierzchni rogówki, w przypadku niepowodzenia możne wykonać eksplantację soczewki torycznej, co sprawia, że jest to w pełni odwracalna metoda leczenia.

Czy można uniknąć rozwoju astygmatyzmu? Niestety do tej pory nie wynaleziono skutecznych działań zapobiegawczych, które mogą uchronić nas przed tą wadą wzroku.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/wadywzroku/83545,astygmatyzm-niezbornosc

https://www.izid.pl/wp-content/uploads/2021/03/IZiD-raport-toryczny-2020-print.pdf