Dieta w alergii na białka mleka krowiego - zasady stosowania

Alergia na białka mleka krowiego jest najczęściej występującą nadwrażliwością pokarmową, która dotyka dzieci. Jak powinna wyglądać dieta przy alergii na białka mleka krowiego?

Dieta w alergii na białka mleka krowiego - co trzeba wykluczyć?

 Dieta pozbawiona białek mleka krowiego (BMK) to rodzaj diety eliminacyjnej, która opiera się na usunięciu z jadłospisu całych cząsteczek kazeiny, beta-laktoglobuliny, alfa-laktoalbuminy oraz albuminy surowicy wołowej.

Cel diety bezmlecznej to przede wszystkim zapewnienie wszystkich niezbędnych składników odżywczych z pominięciem produktów wywołujących nadwrażliwość pokarmową.

Produkty zakazane w diecie bezmlecznej:

• mleko krowie, mleko kozie, mleko owcze;
• mleko modyfikowane;
• wszystkie produkty mleczne wytwarzane z ww. mleka, tj. sery twarogowe, sery żółte (podpuszczkowe), serki wiejskie, sery pleśniowe, jogurty, kefir, maślanka, śmietana, śmietanka, masło, masło klarowane;
• produkty z dodatkiem mleka, tj. sosy sałatkowe, desery, czekolady, kaszki zbożowe, ciasta drożdżowe na zaczynie z mlekiem;
• białka serwatkowe i kazeinowe;
• składniki mleka krowiego dodawane do żywności tj. kazeina, kwas mlekowy, kazeinian magnezu, kazeinian sodu, kazeinian wapnia, kazeinian potasu, laktoalbumina, laktogobulina, laktoferyna, podpuszczka kazeiny;
• kaszki mleczne i błyskawiczne z dodatkiem mleka;
• mięso wołowe i cielęce;
• wędliny mięsa wołowego i cielęcego;
• wędliny zawierające dodatek białek mleka krowiego. 

Eliminacji powinny podlegać wszystkie produkty, na których etykietach została umieszczona informacja o produkcji lub pakowaniu produktu żywnościowego na terenie zakładu, gdzie istnieje zagrożenie obecności nawet śladowej ilości białek mleka krowiego. Mleko kozie i owcze z kolei niosą ze sobą ryzyko wystąpienia reakcji krzyżowej. Pacjentom z alergią na BMK zaleca się unikanie soi i produktów sojowych ze względu na ryzyko wystąpienia nadwrażliwości.

Alergia na białka mleka krowiego - jak sobie z nią radzić?

Udokumentowana alergia na białka mleka krowiego wymaga eliminacji produktów spożywczych wywołujących objawy kliniczne. U niemowląt karmionych piersią, u których stwierdza się nadwrażliwość na BMK, dietę bezmleczną powinna stosować także matka, ze względu na przechodzenie alergenów do pokarmu kobiety. W związku z tym, że w wielu produktach dostępnych na rynku znajdują się białka mleka krowiego, należy bardzo dokładnie analizować skład spożywanych pokarmów. Należy też zachować ostrożność w przypadku stołowania się w restauracjach lub innych miejscach poza domem. Bardzo praktycznym rozwiązaniem może być dieta pudełkowa od Super Menu i wybór oferty, gdzie całkowicie wyeliminowano produkty zawierające białka mleka krowiego. 

Jeżeli mama już nie karmi piersią, u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym należy stosować preparaty mlekozastępcze. U większości pacjentów dieta eliminacyjna jest oparta na zastosowaniu mieszanki o wysokim stopniu hydrolizy (ang. extensively hydrolysed formula - eHF). Diagnostyczna dieta eliminacyjna w przypadku BMK powinna trwać minimum 2 tygodnie i zwykle czas ten wystarcza do zweryfikowania stopnia ustąpienia objawów klinicznych.

Postępowanie w alergii na białka mleka krowiego z atopowym zapaleniem skóry

U pacjentów, u których alergiczna nadwrażliwość pokarmowa to ciężka postać atopowego zapalenia skóry lub nasilonych objawów ze strony przewodu pokarmowego, eliminację produktów z BMK wydłuża się do 4-6 tygodni i u nich w trakcie próby stosuje się mieszanki aminokwasowe (ang. amino-acid formula - AAF).

Struktura białek mleka krowiego ulega zmianie pod wpływem wysokiej temperatury, dlatego w większości przypadków obróbka termiczna produktów mlecznych może nie dawać manifestacji objawów lub będą one pojawiać się w mniejszym zakresie. Jest to też bardzo dobry sposób nabierania tolerancji na BMK. Stąd też w diagnostyce rekomenduje się wykonanie próby prowokacji pokarmowej na produkty pieczone zawierające BMK (ciastka, muffiny, biszkopty). Pierwsza próba prowokacji, bez względu na formę (surową, czy po poddaniu działaniu wysokiej temperatury) powinna zostać wykonana pod nadzorem lekarza ze względu na ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego.