Jak kształtuje się budżet Wrocławia po pierwszym półroczu?

188 milionów nadwyżki przy dochodach na poziomie 2,89 mld zł – tak prezentuje się wykonanie budżetu Wrocławia po pierwszym półroczu 2021 roku.  Najwyższe wydatki miasto przeznaczyło na oświatę i wychowanie, szeroko pojętą politykę społeczną oraz transport. Sprawozdanie budżetowe zostanie zaprezentowane na czwartkowej sesji Rady Miejskiej.

Miasto realizuje założenia budżetowe zgodnie z przyjętym planem. Po pierwszym półroczu zanotowało 2,89 mld dochodów (przy zakładanych 5,5 mld zł na koniec roku) oraz wydatki na poziomie 2,7 mld zł (przy planowanych 6 mld zł do końca 2021 r.).  Wrocław zakończył półrocze na plusie – nadwyżka wynosi 188 mln zł.

- To dobry wynik, szczególnie, gdy porównamy go z poprzednim rokiem. W wyjątkowo trudnym 2020 roku nadwyżka wyniosła 47 milionów złotych – przypomina Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia.  Należy jednak pamiętać, że w drugiej połowie roku czeka nas więcej wydatków. To przede wszystkim kwestia rozliczeń inwestycji, które najczęściej przypadają na koniec roku.

Największą częścią budżetu dochodowego miasta są dochody własne – to ponad 1,84 mld zł. To przede wszystkim wpływy z podatków, kształtujące się na poziomie 335 mln zł. Dodatkowo, 849 mln zł to dochody przypadające z udziału w podatkach. Chodzi m.in. o PIT – miasto przeprowadziło specjalną kampanię zachęcającą do rozliczania tego podatku właśnie we Wrocławiu. Samorząd otrzymał również 499 mln zł subwencji ogólnej (61% środków planowanych na ten rok) oraz zanotował 238 mln zł dochodów majątkowych (55% wykonania planu).

Wydatki Wrocławia – oświata, rodzina i ważne inwestycje

Najwyższe wydatki wiążą się z oświatą, na którą miasto przeznaczyło blisko 750 mln zł. Pieniądze zostały wydane m.in. na prowadzenie szkół podstawowych, techników, szkół branżowych, przedszkoli czy liceów. Drugie, najwyższe wydatki wiążą się ze świadczeniami dla rodzin, finansowaniem rodzin zastępczych, działalnością placówek opiekuńczo-wychowawczych czy żłobków oraz klubów dziecięcych. To wydatki w wysokości 438 mln zł.

Równie ważną gałęzią wydatków są te, poniesione w związku z inwestycjami – to 274 mln zł (25% realizacji całorocznego planu). W ciągu pierwszego półrocza oddana została do użytku wyremontowana ul. Długa (pierwszy etap realizacji tramwaju na Popowice). Tramwaje pojawiły się również na pierwszym fragmencie Trasy Tramwajowo-Autobusowej w kierunku Nowego Dworu – na razie docierają do pętli przy ul. Robotniczej. Łącznie, w ciągu półrocza powstały ponad 2 km nowych torowisk. Wyremontowano także 17 tramwajów oraz zakupiono 21 nowych. Miasto oddało również do użytku 7 kilometrów dróg rowerowych. To m.in. realizacja drogi rowerowej, chodników oraz kladki wzdłuż al. Karkonoskiej w kierunku Bielan Wrocławskich (9,1 mln zł) oraz budowa drogi dla jednośladów i chodników wzdłuż ul. Jedności Rowerowej (1,8 mln zł).

W ciągu pierwszych 6 miesięcy 2021 roku miasto realizowało blisko 50 zielonych inwestycji. Część z nich została już zakończona – to m.in. 3 nowe parki: Widawski, Kleciński i Leonarda Da Vinciego oraz skwery. Pozytywną informacją jest również coraz większe zainteresowanie programem KAWKA Plus, dzięki któremu tylko w pierwszej połowie roku kopciuchów pozbyło się 1024 mieszkańców. Wrocław wsparł również seniorów – sfinansował blisko 7 tysięcy przejazdów w ramach Taxi 75+ oraz wydał 888 Wrocławskich Kart Seniora. Wydano również blisko 2400 Wrocławskich Wyprawek dla najmłodszych.

Wpływ koronawirusa i rządowych reform

Stabilny budżet miasta stoi przed wyzwaniami, jakie niosą za sobą zapowiadane rządowe reformy oraz straty wywołane przez nawracającą pandemię koronawirusa. Tylko do końca czerwca miasto zanotowało 58 mln zł ubytku w dochodach w wyniku epidemii, a równolegle przeznaczyło miliony złotych na „pandemiczne” wsparcie mieszkańców, przedsiębiorców, służby zdrowia czy miejskich służb.

- Pamiętamy, jak trudna była ostatnia fala zakażeń na przestrzeni marca i kwietnia. Pomogliśmy jednak wrocławskim przedsiębiorcom i organizacjom pozarządowym, zwalniając ich z podatku od nieruchomości na łączną kwotę blisko 6 milionów złotych – mówi Marcin Urban. – Wprowadziliśmy również zwolnienie z tzw. „korkowego”, dzięki któremu właściciele restauracji i barów zachowali w kieszeniach 2 miliony złotych.

Negatywny wpływ na miejskie finanse mogą mieć również decyzje, które zamierza podjąć rząd. W ramach Polskiego Ładu zapowiadany jest szereg reform podatkowych. Zmiany negatywnie odczują samorządy, a najwyższe ubytki odnotują największe miasta, takie jak Wrocław, ponieważ mechanizm rekompensujący zawarty w propozycji ustawy zakłada dodatkowe ograniczenia dla samorządów z największymi dochodami.

- Nie wzięto pod uwagę faktu, że koszty bieżącego utrzymania i funkcjonowania samorządów w dużych aglomeracjach także są znacznie wyższe. Już teraz, w wyniku reformy podatkowej z 2019 roku oraz w wyniku panującej epidemii COVID-19, lokalne budżety zostały znacznie uszczuplone. Straty w kolejnych latach mogą sięgać setek milionów złotych. – dodaje skarbnik miasta.

Zgodnie z przedstawionymi przez rząd kalkulacjami, jednorazowa, przyszłoroczna subwencja rekompensująca dla Wrocławia ma wynieść ok. 183 mln zł. Kwota nie pokrywa w pełni ubytków po stronie dochodów, jakie powstaną w wyniku Polskiego Ładu. W oparciu o dane miasta i ministerstwa, faktyczny ubytek w budżecie Wrocławia może wynieść nawet ćwierć miliarda złotych. Pomimo zapowiadanego przyznania subwencji, w budżecie miasta pozostanie ubytek w wysokości ok. 60 mln zł. Warto pamiętać, że w kolejnych latach ubytki mogą być jeszcze wyższe, ponieważ rząd nie dał gwarancji wypłaty subwencji nadzwyczajnej.