Kopalnia Turów pokazuje, że nie ma dziś ważniejszego wyzwania niż sprawiedliwa transformacja energetyczna – startuje Zespół ds. Klimatu Nowej Nadziei

8 Zobacz galerię

Katastrofy pracowników kopalni Turów, ich rodzin i całego regionu mogliśmy uniknąć. Konieczność nagłego wstrzymania wydobycia węgla w Bogatyni nie byłaby tak dotkliwa, gdyby nie lata zaniedbań, chowania głowy w piasek i unikania tematu sprawiedliwej transformacji energetycznej przez polskie władze – mówił Adam Zawada, były wiceprezydent Wrocławia, szef dziś powołanego Zespołu ds. Klimatu przy Stowarzyszeniu Nowa Nadzieja. Aby przenieść kwestię zmian klimatu do centrum debaty publicznej, powołany dziś został Zespół ds. Klimatu przy Stowarzyszeniu Nowa Nadzieja. Zespół zaapelowal do Marszałka Województwa Dolnośląskiego o sporządzenie strategii zeroemisyjności dla Dolnego Śląska.

Wyzwania klimatyczne to wyzwania cywilizacyjne

Nie ma dziś ważniejszej rzeczy, ważniejszego wyzwania niż kwestia zmian klimatu, bo od tego, jak szybko i skutecznie zaczniemy działać zależy przetrwanie nasze, naszych bliskich, naszej planety – mówił Adam Zawada, były wiceprezydent Wrocławia odpowiedzialny za Departament Zieleni Miejskiej.

Zawada stanął na czele Zespołu ds. Klimatu. Zespół zajmie się wielopoziomową edukacją klimatyczną, opracuje katalog działań adaptacyjnych do zmian klimatu oraz katalog działań mitygacyjnych.  Gotowe katalogi mają służyć decydentom we wdrożeniu dobrych i skutecznych zmian, które prowadzić będą do neutralności klimatycznej.

- Edukacja klimatyczna na 3 poziomach to zadanie dziś dla nas kluczowe. Trafimy do osób nieświadomych zmian klimatycznych, osób, które mogły np. ulec dezinformacji, trafimy też do osób świadomych, które chętnie podjęłyby konkretne kroki dla redukcji emisji gazów cieplarnianych, ale nie mają dziś na to recepty. Nasze działania edukacyjne zaadresujemy jednak przede wszystkim do decydentów – nie tylko polityków, samorządowców, ale również spółdzielców, deweloperów, przedsiębiorców. To ich decyzje mają wpływ na stan naszego środowiska, nasze zdrowie i życie – tłumaczył cel powstania zespołu Zawada. 

Zespół ds. Klimatu jest Polsce i Dolnemu Śląskowi potrzebny

Podczas konferencji mocno wybrzmiał temat decyzji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) ws. wstrzymania wydobycia węgla w kopalni Turów. Premier Mateusz Morawiecki powiedział, że zabezpieczenie TSUE jest niesłuszne, niesprawiedliwe, niespodziewane. Zdaniem prof. nadzwyczajnej Uniwersytetu Ekonomicznego Bożeny Ryszawskiej jest inaczej. Jak powiedziała:

- Sprawa kopalni Turów jest naszą wspólną, zbiorową lekcją. Nie mamy wielu doświadczeń w takiej społecznej, zaangażowanej walce ze zmianami klimatu, z opóźnieniami zielonej transformacji energetycznej. W tej chwili stoimy w obliczu właśnie takich wyzwań. Turów jest dla nas lekcją tego, jak przeprowadzać transformację społeczną, jak władze oraz władze samorządowe, ale też mieszkańcy i pracownicy takich miejsc, które wymagają  transformacji mogą ze sobą kooperować, porozumiewać się i szukać dobrych rozwiązań – komentowała prof. – Była szansa, żeby Turów znalazł się w tym procesie sprawiedliwej transformacji, finansowanej przez Unię, nie znalazł się. Mógł wykorzystać tę szansę do przekształcenia całego terenu, szukania nowych miejsc pracy, rekompensat dla pracowników. No i to się nie stało i w tej chwili zmiana wokół kopalni będzie toczyła się pod presją, również pod presją nieprawdziwych informacji – dodała.  

Do orzeczenia TSUE odniósł się także Szymon Kacprzak, aktywista Młodzieżowego Strajku Klimatycznego we Wrocławiu. Działacz przypomniał ostatnią kampanię spółki PGE zarządzającej w Turowie. Kampania ta wykorzystuje wizerunek dziewczynki, która pyta, dlaczego zabiera się jej rodzinie środki do życia. Zdaniem działacza kampania PGE ma niewłaściwego adresata.

- Grafika została użyta, by dyskredytować ustalenia Europejskiego Zielonego Ładu. Ta grafika została użyta także w kontekście orzeczenia TSUE odnośnie wydobycia węgla w kopalni w Turowie. Retoryka użyta w kampanii jest słuszna, podmiot mówiący, również jest słuszny. Bo to właśnie to pokolenie będzie największym poszkodowanym zmian klimatu, które postępują. Jednak zły jest adresat tego pytania, tej kampanii. To nie tylko instytucje unijne, ale lata ignorancji i wiary, bezmyślnej wiary w paradygmat nieograniczonego wzrostu, doprowadziły do tego, że właśnie rodzi się pierwsze pokolenie od czasów II wojny światowej, które będzie żyło w warunkach gorszych niż jego poprzednicy – mówił Kacprzak. - Liczę, że taka inicjatywa, jak nasza będzie nie tylko początkiem drogi do neutralności klimatycznej Dolnego Śląska, ale także inspiracją do odrodzenia w Polsce solidarności międzypokoleniowej – dodał.

Strategia neutralności klimatycznej Dolnego Śląska to priorytet

W skład zespołu weszła także m.in. Marzena Majdzik, radna sejmiku Województwa Dolnośląskiego.

Sądzę, że to, czego oczekujecie dziś społeczeństwo to konkretne decyzje. Podjęcie szybkich, systemowych działań. Sądzę, że takim pierwszym, niezwykle ważnych działaniem byłoby opracowanie systemowej, kompleksowej strategii zeromisyjności dla całego Dolnego Śląska. O to apelujemy do Marszałka Województwa Dolnośląskiego, Cezarego Przybylskiego – powiedziała radna Majdzik.

Ekspertki i eksperci, którzy tworzą Zespół ds. Klimatu przy Nowej Nadziei twierdzą jednoznacznie, że pilne wdrożenie konkretnych działań przeciwko klimatycznej katastrofie to dziś najwyższa konieczność. Jak piszą o idei dziś uruchomionego zespołu:

Stoimy więc przed arcypoważnym wyzwaniem. Musimy dziś radykalnie poprawić efektywność energetyczną i postawić na technologie bezemisyjne. Potrzebujemy wzmocnić zdolności adaptacyjne i odporność na zagrożenia klimatyczne oraz katastrofy naturalne, zwiększyć poziom edukacji oraz potencjał ludzki i instytucjonalny, podnieść poziom świadomości na temat łagodzenia zmian klimatycznych, adaptacji i skutków zmian klimatycznych oraz systemów wczesnego ostrzegania przed zagrożeniami. Już teraz przeciwdziałanie zmianom klimatycznym jest kosztowne, a w przyszłości będziemy wydawać jeszcze więcej.

Zespół został powołany, aby skutecznie i systemowo wspierać procesy zmian wynikające z zagrożenia klimatycznego na Dolnym Śląsku w myśli hasła „myśl globalnie, działaj lokalnie”. W pierwszej kolejności aktywność zespołu skupi się na działaniach edukacyjnych oraz przedstawianiu dobrych, replikowalnych rozwiązań w dziedzinie adaptacji do zmań klimatu oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych możliwych do wdrożenia w naszych małych ojczyznach.

W skład zespołu weszli:

Adam Zawada – Wiceprezydent Wrocławia w latach 2018 – 2021. Nadzorował Departament Zrównoważonego Rozwoju

Bożena Ryszawska- profesor nadzwyczajną UE we Wrocławiu w Katedrze Przedsiębiorstw i Finansów Publicznych. „Wrocławianka Roku” 2020 za działalność naukowo-badawczą.

Roman Kaczmarczyk - Burmistrz Lądka Zdroju od 2014 r. Najlepszy Burmistrza Roku 2018. Burmistrz w swojej małej ojczyźnie prowadzi szeroko zakrojone działania w zakresie wykorzystania źródeł energii odnawialnej m.in. wykorzystania energii geotermalnej.

Marcin Popkiewicz – analityk megatrendów, ekspert i dziennikarz zajmujący się powiązaniami w obszarach gospodarka-energia-zasoby-środowisko. Autor bestsellerów „Świat na rozdrożu”, „Rewolucja energetyczna. Ale po co?” i „Nauka o klimacie”. Redaktor portali naukaoklimacie.pl i ziemianarozdrozu.pl.

Roman Uciechowski - członek społecznej inicjatywy i fundacji FOTA4Climate, przedsiębiorca, analityk energetyczny, energy manager.

Marzena Majdzik - Radna sejmiku Województwa Dolnośląskiego. Inżynier z ponad 35-letnim stażem, która większość życia zawodowego poświęciła branży gazowniczej.

Szymon Kacprzak – student, aktywista w Młodzieżowym Strajku Klimatycznym, gdzie działam w sposób pośredni i bezpośredni, starając się zwiększyć społeczną świadomość klimatyczną, edukować oraz wywierać nacisk na osoby kształtujące polską politykę.

Adam Dziedzic - Od 2018 r. Prezes Zarządu Stowarzyszenia Narodów Zjednoczonych w Polsce (United Nations Association Poland), zajmującego się m.in. działaniami na rzecz 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju i promocji Agendy 2030.

Kacper Kociumbas - aktywny działacz społeczny, koordynator Młodzieżowej Rady Miejskiej w Miliczu od 2019 roku, Brązowy medalista Międzynarodowej Olimpiady Geopolitycznej 2020.

Dorota Wierzbowska - nauczycielka dyplomowana, doradczyni metodyczna, edukatorka. Krzysztof Augustynowicz - aktywista, zaangażowany w lokalne inicjatywy nakierowane na ochronę klimatu.

Krzysztof Augustynowicz - aktywista, zaangażowany w lokalne inicjatywy nakierowane na ochronę klimatu.