Odeszli w ostatnim roku

W ciągu ostatniego roku pożegnaliśmy wiele wrocławianek i wrocławian. Wśród nich tych, których naukowe, artystyczne i inne osiągnięcia, a także niezłomne życie i pasje szczególnie przysłużyły się naszemu miastu, a ich samych często rozsławiły daleko poza granicami Wrocławia.

Stanisław Pelczar
zm. 4 listopada 2019 r.

Dziennikarz i redaktor dolnośląskich mediów. Były przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia RP Dolny Śląsk we Wrocławiu. Na początku lat 80. ub. wieku redaktor naczelny tygodnika „Nowiny Jeleniogórskie”. Pełnił funkcję dyrektora Polskiego Radia i Telewizji we Wrocławiu oraz redaktora naczelnego OTVP Wrocław (1982-1987), był członkiem Rady Nadzorczej Radia Wrocław SA (2001-2002), a potem został prezesem Radia Wrocław (2002-2006). Był współzałożycielem i członkiem Zarządu Fundacji im. Jerzego Szmajdzińskiego. Miał 73 lata. Spoczął na cmentarzu Osobowickim.

Andrzej Jarosz
zm. 10 grudnia 2019 r. 

Dyrektor Muzeum Współczesnego Wrocław. Historyk sztuki, krytyk i kurator, adiunkt w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2006 r. kierował Studiami Wieczorowymi Historii Sztuki. Był sekretarzem kwartalnika naukowego „Quart”, redaktorem naczelnym serii wydawniczej „Wrocławskie Środowisko Artystyczne”, członkiem Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Stowarzyszenia Historyków Sztuki oraz Fundacji dla Sztuki Niemożliwej. Producent, opiekun i kurator wielu wystaw (m.in. dla Muzeum Współczesnego Wrocław, BWA Awangarda – Galerie Sztuki Współczesnej Wrocław, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Dolnośląskiego Centrum Fotografii Domek Romański). Miał 48 lat. Spoczął na cmentarzu komunalnym w Szczawnie-Zdroju.

Barbara Folta
zm. 4 stycznia 2020 

Redaktor, dziennikarka radiowa (od 1954) i telewizyjna (od lat 60.), scenarzystka i dokumentalistka. Wydawca czasopisma „Spotkajmy się we Wrocławiu”. Aktywna przez wiele lat w pracach Klubu Krytyki Teatralnej Stowarzyszenia Dziennikarzy RP. Organizatorka spotkań, warsztatów i seminariów, popularyzowała osiągnięcia teatrów Dolnego Śląska, a także m.in. ludzi sztuki, medycyny czy Zagłębia Miedziowego. Autorka książki „Tadeusz Zastawnik – Człowiek Polskiej Miedzi”. Nagrodzona Srebrnym Pegazem na Przeglądzie Filmów o Sztuce w Zakopanem za film „W kręgu Stanisława Szukalskiego”. W 2012 r. obroniła pracę doktorską na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Miała 87 lat. Spoczęła na Starym Cmentarzu w Jaśle.

Daniel E. Groszewski
zm. 8 stycznia 20202 r.

Dziennikarz sportowy i miejski m.in. w takich tytułach, jak poznańska „Gazeta Wyborcza”, „Rzeczpospolita”, „Echo Miasta”. Od 2013 r. wykładowca Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego, z którego studentami prowadził portal Nowe Dziennikarstwo. Był twórcą i redaktorem naczelnym portalu DzielniceWroclawia.pl – z urodzenia bydgoszczanin m.in. na taki, medialny, sposób okazywał swoje zauroczenie Wrocławiem i jego życiem społeczno-kulturalnym. Przeżył 40 lat. Spoczął na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy.

Jerzy Grzegorz Zyndwalewicz 
zm. 15 stycznia 2020 r.

Profesor wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych (dawniej PWSSP), której był absolwentem z dyplomem z zakresu ceramicznego malarstwa architektonicznego. Był kierownikiem Pracowni Rysunku i Malarstwa dla I i II roku na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby, od 1980 r. prowadził ją samodzielnie. Przewodniczył KZ NSZZ „Solidarność” przy PWSSP, był członkiem Komisji Zakładowej „S”. Został i internowany w 1982 r. w wyniku milicyjnej akcji KOS (Kultura-Oświata-Studenci; pacyfikacja uczelni Wrocławia), o czym napisał książkę. Nie uczestniczył w publicznych wystawach – uważał, że jego twórczość artystyczna powinna trafiać wyłącznie do małych kręgów środowiskowych. Miał 81 lat. Spoczął na cmentarzu Grabiszyńskim. 

Franciszek Knapik
zm. 23 stycznia 2020 r.

Tancerz-solista baletu, m.in. Opery Wrocławskiej, z którą był związany w latach 1971-1974 i 1976-1982. Elektryzował publiczność nie tylko wyjątkową sprawnością techniczną, ale i wielką osobowością, charyzmą i wrażliwością artystyczną. Był wybitnym wykonawcą ról klasycznych, ale równie dobrze czuł się w tańcu współczesnym i charakterystycznym. We Wrocławiu zatańczył m.in. tytułową rolę „Spartakusa” Teresy Kujawy, Alberta w „Giselle” czy Franciszka w „Coppelii” – w tej roli wystąpił ostatni raz na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi w 1983 r., także w choreografii Teresy Kujawy, prywatnie żony artysty. Miał 75 lat. Spoczął w Alei Zasłużonych cmentarza Osobowickiego.

Andrzej Klimczak-Dobrzaniecki
zm. 28 stycznia 2020 r. 

Malarz i pedagog, profesor sztuk plastycznych. Absolwent wrocławskiej ASP (dawniej PWSSP), oprócz malarstwa, uczył się rysunku, projektowania malarstwa dla architektury i grafiki. Po dyplomie związał się z uczelnią. Był kierownikiem pracowni, pełnił też funkcję rektora uczelni (1990-1993). Członek ZPAP, ekspert RG Szkolnictwa Wyższego, Państwowej Komisji Akredytacyjnej oraz Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych. Oprócz pracy akademickiej, aktywny jako malarz sztalugowy i ścienny, rysownik, plakacista i ilustrator. Uczestniczył w ok. 200 wystawach zbiorowych i ok. 80 indywidualnych w kraju i za granicą. Jego prace trafiły do zbiorów prywatnych i muzealnych w Polsce i w innych krajach. Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis otrzymał w 2014 r. Przeżył 74 lata. Spoczął na cmentarzu Osobowickim.

Andrzej Wall
zm. 6 lutego 2020 r.

Ortopeda, chirurg, prof. zw. dr hab., wieloletni kierownik Kliniki Ortopedii (1981-2007), absolwent Wydziału Lekarskiego wrocławskiej Akademii Medycznej (dziś Uniwersytet Medyczny). Po dyplomie (1960) został asystentem na Oddziale Ortopedii Wojewódzkiego Szpitala im. J Babińskiego we Wrocławiu, potem był adiunktem w Klinice Ortopedii AMed, by zostać powołanym na stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Ortopedii AMed. Autor 232 publikacji naukowych w zagranicznych i krajowych czasopismach naukowych, kierownik 18 specjalizacji I i II stopnia, promotor wielu prac doktorskich i opiekun przewodów habilitacyjnych. Autor i współautor patentów i wzorów patentowych. Specjalista wojewódzki ds. ortopedii i traumatologii. Zespół badawczy pod jego kierunkiem został wyróżniony ministerialną nagrodą naukową za cykl prac na temat leczenia nierówności i zaburzeń osi kończyn metodą dystrakcyjnej osteogenezy wg llizarowa. Pełnił szereg funkcji, w tym honorowych, w towarzystwach medycznych w Polsce i za granicą. Zasiadał w komitetach redakcyjnych licznych czasopism medycznych. Już będąc na emeryturze, uczestniczył w pracach klinicznych i naukowo-badawczych. Miał 84 lata. Spoczął na cmentarzu Grabiszyńskim.

Robert Szecówka ps. ROBS
zm. 5 marca 2020 r. 

Karykaturzysta, satyryk, ilustrator, animator kultury. Studiował architekturę na Politechnice Wrocławskiej i scenografię na WSSP, ale wolał projektować, rysować, zająć się satyrą. Miał stałą rubrykę rysunkową w tygodniku „Wiadomości”, był redaktorem graficznym „Wieczoru Wrocławia”, współpracował ze „Szpilkami”, „Karuzelą”, miesięcznikiem „Poland”. Ilustował książki, tworzył plakaty. W 1986 r. przeniósł się do Hamburga – jego karykatury i rysunki satyryczne ukazywały się już wtedy także w prasie niemieckiej, holenderskiej, amerykańskiej, francuskiej, publikował w Jugosławii, Kanadzie, Włoszech i Rosji. Zaangażowany w działanie Pegasus Fundation (Sztuka dla Porozumienia Narodów). Był współtwórcą Międzynarodowego Festiwalu „Satyrykon” w Legnicy. Wystawiał w wielu krajach, zdobył ponad 30 nagród w konkursach, organizował plenery dla twórców, wspierał projekty dot. ochrony przyrody. Został też wpisany do „Księgi Rekordów Guinnessa” jako autor „Pałera”, żartobliwej opowieści, złożonej z 20 260 słów tylko na literę P. Miał 84 lata. Spoczął na cmentarzu Grabiszyńskim.

Krzysztof Penderecki
zm. 29 marca 2020 r. 

Wybitny kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny. Przedstawiciel polskiej szkoły kompozytorskiej lat sześćdziesiątych XX w. Profesor i rektor Akademii Muzycznej w Krakowie. Skomponował cztery opery, osiem symfonii i szereg innych utworów orkiestrowych, koncertów instrumentalnych, oprawę chóralną głównie tekstów religijnych, a także utwory kameralne i instrumentalne. Wśród jego najbardziej rozpoznawalnych utworów są Ofiarom Hiroszimy – Tren, Pasja według św. Łukasza, Polskie Requiem oraz III Symfonia. Miał silne, w tym rodzinne, związki z Wrocławiem. Wielokrotnie tu gościł, pracując z tutejszymi zespołami, jak NFM Filharmonia Wrocławska i Orkiestra Leopoldinum. Jego utwory były prawykonywane podczas festiwali Wratislavia Cantans i Musica Polonica Nova. Obecność Maestra w stolicy Dolnego Śląska i zasługi dla miasta upamiętniono tablicą wmurowaną w 2017 r. przed Narodowym Forum Muzyki. Miał 87 lat. Urna z prochami kompozytora została złożona w krakowskiej bazylice św. Floriana. 

Ryszard Furdyna
zm. 1 kwietnia 2020 r. 

Legendarny wrocławski trener boksu, przez większość kariery szkoleniowca związany z Gwardią Wrocław. Trenował przyszłych mistrzów w specyficznej hali przy ulicy Krupniczej, m.in. Mateusza Masternaka, Mateusza Malujdę czy Wojciecha Bartnika, ostatniego polskiego medalistę olimpijskiego w boksie. Po zakończeniu współpracy z Gwardią otworzył własny klub – Maximus Boxing Klub Wrocław. Wcześniej prowadził również juniorską i seniorską reprezentację Polski, a także pięściarzy Miedzi Legnica. Jego podopieczni przyznają, że był kimś więcej niż trenerem – był bowiem wychowawcą, przyjacielem, psychologiem, a nawet ojcem. Wielu młodym bokserom pomógł w trudnych życiowych decyzjach, dotyczących m.in. ich karier. Działał także na rzecz społeczeństwa – sekcja boksu Gwardii Wrocław uczestniczyła w miejskim programie dla wykluczonej młodzieży, organizując dla niej m.in. treningi bokserskie. Zmarł w dniu swoich 73. urodzin. 

Tomasz Olszewski
zm. 26 kwietnia 2020 r.

Artysta fotografik, związany z Wrocławiem, nestor fotografii na Dolnym Śląsku. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego w zakresie geografii i ekonimii. Na początku swojej kariery był zatrudniany przez pracownię urbanistyczną Miejskiej Rady Narodowej. Od 1959 r. należał do Związku Polskich Artystów Fotografików. Jego prace, znakomicie ilustrujące Wrocław i region lat 60. ub. wieku, były wielokrotnie wystawiane w Muzeum Miejskim Wrocławia, zdobiły także liczne wydawnictwa, stając się nieocenionym źródłem informacji o naszym mieście i jego historii. Swoim aparatem rejestrował życie miasta, jego przemiany, utrwalał ludzi, sklepy, samochody. Patrzył, jak miasto podnosi się z ruin w latach odbudowy. W 2007 r. Muzeum Miejskie Wrocławia kupiło prawie dwa tysiące jego zdjęć do swojej kolekcji. Na wrocławskim Rynku była też eksponowana wystawa plenerowa prac artysty (2011), pokazująca Wrocław, który już nie powróci. Laureat m.in. Nagrody Artystycznej Miasta Wrocławia. Miał 91 lat.

Teresa Kujawa-Knapik
zm. 28 kwietnia 2020 r.

Tancerka, choreograf, reżyser, pedagog. Sprawowała funkcję kierownika baletu w Operze Wrocławskiej i Teatrze Wielkim w Łodzi. Reżyserowała przedstawienia operowe i operetkowe (m.in. „Carmen”, „Baron cygański, „Halka” czy „Madama Butterfly”). Debiutowała we Wrocławiu w 1949 r. na scenie Teatru Dolnośląskiego, w „Słomkowym kapeluszu” Eugène Labiche'a.  Tego samego roku po raz pierwszy zatańczyła też w balecie w Operze Dolnośląskiej – jako Dziewczyna w suicie baletowej „Paw i dziewczyna”. Występowała w Operze Poznańskiej, współpracowała z paryskim Theatre d’Art du Ballet, z którym jeździła na tournée po Europie i krajach Bliskiego Wschodu. W tym teatrze stworzyła własną choreografię do muzyki W. Lutosławskiego. Lista jej scenicznych kreacji jest długa, m.in. w baletach „Coppelia”, „Śpiąca królewna”, „Dom Bernardy Alba” czy „Czarodziejska miłość”. Wielkim dorobkiem i uznaniem cieszyła się jako choreograf, a jej pracę mogła podziwiać publiczność nie tylko we Wrocławiu, ale i w Teatrze Wielkim w Warszawie, w Łodzi czy w Poznaniu. Wykładała techniki tańca hiszpańskiego i polskich tańców narodowych w szkołach baletowych w Warszawie, Poznaniu i Moskwie. Jej osiągnięcia były wielokrotnie honorowane, m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, medalem Gloria Artis, Nagrodą Miasta Wrocławia i Złotą Odznaką TMW. Miała 92 lata. Spoczęła na cmentarzu Osobowickim.

Andrzej Hrydzewicz
zm. 28 kwietnia 2020 r.

Aktor teatrów Polskiego i Współczesnego we Wrocławiu (1965-1975 i 1977-1986), był też aktorem filmowym, telewizyjnym i radiowym, grał na deskach innych teatrów w kraju. Przez lata pracy na scenach wrocławskich zagrał szereg ról, był m.in. Orestesem w „Orestei” Ajschylosa, Gustawem-Konradem w Mickiewiczowskich „Dziadach”, Rafałem Olbromskim w adaptacji „Popiołów” Żeromskiego, Kordianem z dramatu Słowackiego, Arturem w „Tangu” Mrożka, Molierowskim Don Juanem, Kreonem w „Antygonie” Sofoklesa, Jeanem w „Pannie Julii” Strindberga czy Radostem w „Ślubach panieńskich” Fredry. Stworzył blisko sto kreacji u takich reżyserów, jak: G. Holoubek, K. Skuszanka, J. Krasowski, L. Zamkow, H. Tomaszewski, G. Pampiglione, H. Kajzar, W. Laskowska, B. Litwiniec, M. Englert, T. Minc, J. Jarocki czy K. Meissner. Po przejściu na emeryturę wyreżyserował kilka spektakli w Legnicy, Katowicach, Jeleniej Górze, Szczecinie, Cieszynie, Koszalinie, Elblągu i Wrocławiu. Jego ostatnią rolą był Justus w adaptacji „Lochów Watykanu” Gide’a w reż. J. Klaty. Miał 88 lat. Spoczął na Nowym Cmentarzu w Jeleniej Górze. 

Norbert Honsza
zm. 16 lipca 2020 r.

Wybitny germanista, prof. zw. dr hab., kulturoznawca, niemcoznawca, em. pracownik Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie kierował Zakładem Literatury i Kultury Współczesnej Niemiec, Austrii i Szwajcarii w Instytucie Filologii Germańskiej (1970-2003). Autor licznych opracowań naukowych i popularnonaukowych, dotyczących literatury i kultury niemieckojęzycznej XX i XXI w., współautor podręczników do nauki języka niemieckiego, popularyzator nauki. Sprawował opiekę naukową nad wieloma wrocławskimi badaczami literatury współczesnej niemieckiego kręgu językowego. Jego badania, dotyczące m.in. Gerharta Hauptmanna czy Karola Maya, zyskały uznanie międzynarodowe. Wykładał gościnnie w Niemczech. Laureat prestiżowych nagród naukowych, stypendiów, odznaczeń państwowych, resortowych i uczelnianych. Miał 87 lat. Spoczął na cmentarzu Grabiszyńskim. 

Janisław Muszyński
zm. 10 września 2020 r.

Inżynier, menedżer, polityk, były wojewoda wrocławski. Absolwent Wydziału Łączności PWr i Wydziału Matematyki UWr. Związany z Wrocławskim Zakładem Techniki Obliczeniowej ZETO, był tam m.in. dyrektorem  (odwołanym w styczniu 1982 r. w stanie wojennym). Od lat 80. prowadził własną działalność gospodarczą w ramach spółek prawa handlowego. Był właścicielem  firmy „Infrakom” Sp. z o.o., zajmującej się m.in. doradztwem biznesowym. Od 22.01.1990 r. był wicewojewodą, następnie od 12.07.1990 do 22.04.1991 sprawował urząd wojewody wrocławskiego. Zaangażowany w organizacje przedsiębiorców, przyczynił się do powołania Dolnośląskiego Towarzystwa Gospodarczego, Dolnośląskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, Dolnośląskiego Forum Dialogu. Działał w Business Centre Club, do 2006 r. jako kanclerz Loży Dolnośląskiej. Organizator Dolnośląskiego Forum Politycznego i Gospodarczego w Krzyżowej, należał do inicjatorów utworzenia Dolnośląskiego Certyfikatu Gospodarczego. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Miał 78 lat. Spoczął na cmentarzu Osobowickim.

Zofia Dillenius ps. „Jodła”
zm. 2 sierpnia 2020 r. 

Jedna z bohaterek Powstania Warszawskiego – łączniczka i sanitariuszka w pułku „Baszta” na Mokotowie, działała tam pod pseudonimem „Jodła”. W czasie II wojny światowej była w konspiracyjnym harcerstwie. Po wojnie zamieszkała we Wrocławiu, była wieloletnią pracowniczką Wydawnictwa Ossolineum. Stała także przez wiele lat na czele Związku Powstańców Warszawskich. Odznaczona m.in. Krzyżem Armii Krajowej i Srebrnym Krzyżem Zasługi. Wrocław wyróżnił ją swoją Odznaka Honorową „Wrocław z wdzięcznością – Wratislavia Grato Animo” oraz medalem „Zasłużony dla Wrocławia”. Odeszła w wieku 92 lat. Jej pogrzeb odbył się w ceremoniale wojskowym. Spoczęła na cmentarzu Grabiszyńskim.

Bartłomiej „Skrzynia” Skrzyński
zm. 15 września 2020 r. 

Dyrektor Biura Wrocław bez Barier, rzecznik osób niepełnosprawnych przy prezydentach Wrocławia R. Dutkiewiczu i J. Sutryku. Dziennikarz i działacz społeczny, wrocławski W-skers. Wykładowca w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWr. Prowadził autorski program telewizyjny W-skers o osobach niepełnosprawnych (TVP1) i „Bez barier” w TVP Wrocław. Publikował w „Słowie Polskim”, „Gazecie Wyborczej” i „Panoramie Dolnośląskiej”. W czasach szkoły średniej był jednym z twórców Parlamentu Młodzieży Wrocławia. Społecznie pracował jako rzecznik prasowy Sejmiku Osób Niepełnosprawnych. Zasiadał w Radzie Społecznej przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, współtworzył Wolontariat Miejski na 46. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny. Kierował założoną przez siebie Fundacją W-skersi, był współtwórcą oraz redaktorem naczelnym portalu niemabarier.dolnyslask.pl. Znany propagator i miłośnik żużla. Znany jako propagator żużla. Pośmiertnie odznaczony przez prezydenta RP Złotym Krzyżem Zasługi za zasługi w działalności społecznej na rzecz osób potrzebujących pomocy i wsparcia. Miał 41 lat. Spoczął na cmentarzu na Pawłowicach.

Piotr Gomułkiewicz
zm. 22 września 2020 r. 

Pracownik Biura Rozwoju Wrocławia, twórca i szef zespołu serwisu internetowego Urzędu Miejskiego Wrocławia – www.wroclaw.pl (1998-2006). W 1999 r. portal zdobył nagrodę „Złotej @” na dorocznej konferencji „Miasta w Internecie” – dla najlepszego serwisu miejskiego w Polsce. Współtwórca Systemu Informacji Przestrzennej. Absolwent historii Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie zdobył doktorat. Już w szkole średniej zaangażowany w działalność opozycyjną – w Międzyszkolnym Uczniowskim Komitecie Odnowy Społecznej, pisał do niezależnego wydawnictwa „Ukosem”. Był na zjazdach MUKOS, gdzie ogłoszono protest przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego. Po 13 grudnia działał w podziemnych strukturach, kolportował wydawnictwa bezdebitowe, organizował grupy samokształceniowe i demonstracje w mieście. Na studiach należał do NZS-u. W roku 1997 ukazała się książka jego autorstwa pt. „Mniejsze zło. Władze stanu wojennego wobec opozycji we Wrocławiu”. Miał 56 lat. Spoczął na cmentarzu Skowronia Góra.

Mirosław Jerzy Gontarski
zm. 13 października 2020 r. 

Poeta i filozof. Były wiceprezes Dolnośląskiego Oddziału Związku Literatów Polskich (2015-2019), członek Zarządu Głównego ZLP, pełnił też funkcję wiceprezesa Stowarzyszenia Jeleniogórski Klub Literacki. Absolwent filozofii na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Pochodził z Legnicy, kilkakrotnie przeprowadzał się do różnych miejscowości, ostatecznie osiadł we Wrocławiu. Debiutował w prasie dolnośląskiej w 1979 r.  Zakładał literacki „Ruch Pilleus” – jego członkowie, inspirując się literaturą i kulturą Japonii, piszą haiku i tworzą – i współorganizował „Ogólnopolskie Warsztaty HAIKU” w Chojnowie k. Legnicy. Był jurorem ogólnopolskich konkursów „Haiku”. Swoje utwory publikował w prasie dolnośląskiej i w kilkudziesięciu almanachach. Autor pięciu autorskich tomów poezji. Współautor podręcznika akademickiego „O sztuce porozumiewania się”. Publikował też artykuły naukowe i eseje z zakresu filozofii: wojny, dialogu, zdrowia, religii oraz ekofilozofii. Miał 60 lat. Spoczął na cmentarzu Grabiszyńskim.

Iwona Stankiewicz
zm. 21 października 2020 r. 

Aktorka scen wrocławskich, ostatnio Teatru Polskiego. Absolwentka Wydziału Lalkarskiego PWST we Wrocławiu. Ukończyła też podyplomowe studia z logopedii w DSW na Wydziale Pedagogiki Specjalnej. Współtworzyła opozycyjną Scenę Czterdzieści i Cztery (1983-1987). Pięć lat występowała na deskach Wrocławskiego Teatru Współczesnego, potem również Teatru Muzycznego-Operetki Wrocławskiej/Teatru Muzycznego Capitol. Od 2017 r. grała w Teatrze Polskim – Ortensię w „Mirandolinie” P. Turriniego, Babette Biedermann w „Biedermannie i podpalaczach” M. Frischa, Śmierć, Diabła, Anioła i Autora w adaptacji „Braci Karamazow” F. Dostojewskiego, Matkę w „Xięgach Schulza” na motywach twórczości B. Schulza oraz Margaret Lord w „Filadelfijskiej opowieści” Ph. Barry’ego. Publiczność nagrodziła ją w roku 1998 Srebrną Iglicą. Otrzymała Odznakę Honorową „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych”. Śmierć przerwała jej próby do zaplanowanej na grudzień 2020 r. premiery „Zmierzchu – świtem...”. Miała 57 lat. Spoczęła na cmentarzu Grabiszyńskim

Ludwik Flaszen
zm. 24 października 2020 r. 

Był współzałożycielem i współanimatorem legendarnego Teatru Laboratorium (1959-1984), przez wiele lat współpracował z Jerzym Grotowskim, uprawiał też krytykę literacką i teatralną. Napisał książki „Cyrograf”, „Teatr skazany na magię”, czy przełożoną na wiele języków „Grotowski & Company”. Ukończył Wydział Polonistyczny UJ. Był uczniem wybitnego polonisty, prof. Kazimierza Wyki, a z Janem Błońskim, Andrzejem Kijowskim i Konstantym Puzyną należał do tzw. krakowskiej szkoły krytyków. Jego teksty ukazywały się m.in. w „Przekroju” „Życiu Literackim” i  „Nowej Kulturze”. Był kierownikiem literackim w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. W 1959 r. wspólnie z Grotowskim założył w Opolu Teatr 13 Rzędów, późniejszy Teatr Laboratorium, który od 1965 r. działał we Wrocławiu. Był też jego dyrektorem (1980-1982). Prowadził staże, współpracował z wieloma ośrodkami teatralnymi na świecie. Jako pierwszy w Polsce przełożył fragmenty „Problemów poetyki Dostojewskiego” Michała Bachtina, które publikowała wrocławska „Odra”. Laureat wielu nagród i odznaczeń, w tym Złotego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Od października 2018 r. w Instytucie im. J. Grotowskiego działa Czytelnia im. Ludwika Flaszena z ponad 6 tys. przekazanych przez niego woluminów. Odszedł w Paryżu, miał 90 lat. 

Bogusław Bednarek
zm. 27 października 2020 r. 

Profesor wrocławskiej polonistyki, absolwent Instytutu Polonistyki UWr, autor legendarnego programu „Labirytny kultury”, emitowanego przez lata na antenie TVP Wrocław. W pamięci pozostanie jako genialny wykładowca, którego pasja udzielała się studentom, erudyta, który potrafił miłością do kultury, a zwłaszcza literatury, zarazić każdego. Pierwsze z nim skojarzenie to jego niepodrabialny styl – ubierania się, bycia, wykładania, egzaminowania. Nieodłączny garnitur z kamizelką, obowiązkowy krawat, prochowiec, kapelusz, cygaretka, charakterystyczny tembr głosu, sposób mówienia – takiego poznali go telewidzowie, ale zanim został autorem programu uwielbiali go studenci Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy przychodzili na jego zajęcia i wykłady, m.in. do słynnej sali im. Nehringa. Profesor udowadniał, że bycie filologiem jest powołaniem, z którym wiązało się nieustanne poszukiwanie (zwieńczone wspaniałymi odkryciami) i umiejętne przekazywanie swojej wiedzy uczniom. Dzięki jego lekturze Biblii zupełnie inaczej wybrzmiewała „Pieśń nad pieśniami”, a wykład o sztuce ogrodów stawał się niemal wyprawą do nowego świata. Miał 70 lat. 

źródło: wroclaw.pl