Polski język- trudna język? Niekoniecznie! Pracownia Prostej Polszczyzny UWr od 12 lat uczy mówić prosto po polsku

Dziś świętujemy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Z tej okazji działająca na Uniwersytecie Wrocławskim Pracownia Prostej Polszczyzny opublikowała film, promujący mówienie i pisanie prosto po polsku.  

Dr hab. Tomasz Piekot, kierownik PPP, mówi:  Do udziału w filmie zaprosiliśmy firmy i urzędy, które PPP UWr wspierała w ubiegłym roku. Część z nich to firmy, które otrzymały certyfikat PPP UWr. Część z nich to urzędy, które stosują naszą metodę upraszczania pisma urzędowego. 

Pracownia Prostej Polszczyzny to jednostka naukowo-badawczą Uniwersytetu Wrocławskiego, która od ponad 10 lat zajmuje się prostym językiem polskim. Pracownia, której kierownikiem jest językoznawca dr. hab. Tomasz Piekot, uczeń profesora Jana Miodka, od 2010 roku bada język polskich firm i urzędów. Opracowała także założenia prostej polszczyzny – czyli polskiej wersji standardu prostego języka (plain language), który jest zalecany wszystkim autorom i instytucjom piszącym teksty adresowane do masowego odbiorcy. Wypracowany we Wrocławiu standard to zestaw technik i strategii tworzenia pism, oparty o wieloletnie, naukowe analizy i narzędzia służące do badania tekstów. Wypracowane przez naukowców zasady obejmują wiele wymiarów – porządkują strukturę informacji i zamieniają tekst w obiekt wizualny, wspierają percepcję, ułatwiają zapamiętywanie treści i budują dobre relacje nadawcy z odbiorcą. 

W tegorocznym filmiku wystąpili samorządowcy, urzędnicy i pracownicy banków, którzy opowiadają, jak prosta polszczyzna zmieniła jakość ich pracy i kontaktów z klientami. 

Michał Łakomski z Urzędu Miasta Poznania deklaruje: Do naszych mieszkańców piszemy prosto po polsku, bo nie chcemy marnować ich czasu na analizę tego, „co autor miał na myśli”. Chcemy by przyjaźni, dostępni i precyzyjni, bo taki jest nowoczesny urząd, takie jest inteligentne miasto. 

Chcemy by mieli jak najlepsze doświadczenia z kontaktów z administracją skarbową. – dodaje Agnieszka Dąbrowska-Uss z Ministerstwa Finansów. 

Marcin Data z banku Credit Agricole, dodaje: Bankowość bywa dla naszych klientów skomplikowana. Nie ma sensu dodatkowo ich komplikować przez „niniejszym wyrażam zgodę”. 

Więcej wypowiedzi znajdą Państwo tu: 

Polski język nie musi być trudny. Mówmy i piszmy #prostopopolsku! 

Oto podstawowe zasady: 

•             Stosuj podmiot i orzeczenie jak najbliżej siebie – i początku zdania. Unikaj wtrąceń. 

•             Używaj jak najczęściej czasowników. Ożywiają tekst, a każdy z nich opowiada kompletną historię. 

•             Pisz osobowo. Unikaj czasowników na -no, -to, się (np. ustalono, podjęto decyzję, uznaje się, że…) i słów typu można, trzeba, należy, warto. 

•             Unikaj imiesłowów na -ąc, ponieważ odbiorca dłużej nie wie, kto wykonuje imiesłowową czynność. 

•             Unikaj „rzeczowników zombie” na -anie, -enie, -cie. To ukryte czynności, które pozbawiają tekst życia; np. Niestawienie się skutkować będzie nałożeniem kary. 

•             Unikaj zwrotów typu: w razie X, z powodu X, na skutek X, w celu X – zwłaszcza na początku akapitu. Zwroty te zapraszają do tekstu „rzeczowniki zombie”. 

•             Nie pisz o pisaniu (informuję, wobec powyższego, nadmieniam, wyjaśniam). Wyjątkiem są początki długich lub relacyjnie trudnych tekstów. 

•             Pisz oryginalnie. Unikaj słownych natrętów i szablonowych powiedzeń; np. w trosce o coś, spełniać oczekiwania, wychodzić naprzeciw. 

•             Unikaj patosu i podniosłego tonu. Efekt ten tworzą „słowa bufony”, np. iż, dokonać, nadmienić, pragnąć, ufać, mniemać. 

•             Unikaj wyrazów specjalistycznych. Jeśli wprowadzasz trudny termin, umieść go po prostym omówieniu (np. w nawiasie).