Tak wyglądała Synagoga na Wygonie

środa, 11.11.2020 08:15 1133 0

Znów można obejrzeć zniszczoną w 1938 roku wrocławską Nową Synagogę. Jej trójwymiarowy model, opublikowany przez naukowców z Instytutu Architektury Uniwersytetu w Meinz, robi duże wrażenie.
Rekonstrukcja 3D Nowej Synagogi. Fot. Institute of Architecture, Hochschule Mainz

Wybudowana w 1872 roku świątynia była drugą – po berlińskiej - największą synagogą w Niemczech. Jej 73-metrowa sylwetka z wielką kopułą oraz czterema oktagonalnymi wieżami, przez 66 lat wpisywała się w skyline miasta. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku podpaliły ją nazistowskie bojówki.

Wydarzenie to opisuje w wydanej kilka lat temu książce „Niewidzialne Miasto. Wrocław, który przestał istnieć”, Hannibal Smoke: „Kiedy w środku nocy płomienie rozświetliły niebo, strażacy nie kiwnęli palcem. Pilnowali jedynie, by ogień nie zajął sąsiednich budynków. Ku radości hitlerowców największa po berlińskiej synagoga w Niemczech przed świtem była już tylko dymiącym trupem. Wprawdzie lęk budził przechył ogromnej, dominującej w panoramie miasta kopuły, ale z tym poradzili sobie wezwani na pomoc saperzy. Po południu wysadzili świątynię w powietrze.”

Wyjątkowy budynek

Synagoga na Wygonie uważana jest także za pierwszy neoromański budynek we Wrocławiu. Sięgnięcie po tę formę stylistyczną stanowiło rodzaj deklaracji ideowej liberalnego skrzydła ówczesnej społeczności żydowskiej we Wrocławiu, zdecydowanej na asymilację z niemieckim społeczeństwem.

Jak pisze Karolina Jara z Instytutu Historii Uniwersytetu Wrocławskiego, w latach 60-tych XIX wieku we Wrocławiu trwał także swego rodzaju międzywyznaniowy wyścig architektoniczy. Katolicy zbudowali wówczas okazały kościół pw. św. Michała Archanioła na Ołbinie, ewangelicy kościół im. Zbawiciela na Hubach, a gmina żydowska – Nową Synagogę. Do dzisiejszych czasów przetrwała tylko pierwsza z wymienionych świątyń.

Partnerami projektu "Synagoga na Wygonie w kontekście trzech wspólnot wyznaniowych. Cyfrowa rekonstrukcja i dokumentacja wrocławskiej synagogi" są Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, Fundacja Bente Kahan, Muzeum Architektury we Wrocławiu oraz Muzeum Miejskie Wrocławia.

źródło: wroclaw.pl

Dodaj komentarz

Komentarze (0)