Park Miejski w Bielawie

wtorek, 27.6.2023 15:05 4137 1

Park Miejski w Bielawie został założony na początku lat 30. XX w. Pierwotnie był to park zamkowy rodziny von Sandreczky. Początkowo znajdował się tutaj staw zasilany wodami z potoku Bielawica przez kanał młyński. Teren późniejszego parku posiadał system wodny wykorzystywany gospodarczo dla dworskiego młyna i browaru.

Staw gondolowy w parku miejskim

Drugi, większy staw powstał później w wyrobisku dworskiej cegielni. W latach 30. XX w., kiedy park został wykupiony przez władze Bielawy, powstała tutaj kawiarnia o nazwie: „Parkgaststätte” (Kawiarnia Parkowa, budynek nie istnieje). Kawiarnię tę wybudował ok. 1932 r. Georg Ludwig i prowadził ją na przemian z Ernstem Hübnerem. Kawiarnia to był drewniany, parterowy obiekt o wymiarach 12,14 m na 9 m, a wysoki na 3,5 m nie licząc spadzistego dachu. W 1939 r. utworzono taras i otwarty pawilon – colonade, projektantem tej nowej koncepcji był świdnicki architekt A.G. Gauert. W 1940 r. taras zadaszono i urządzono piwnicę do schładzania produktów spożywczych. Po II wojnie światowej kawiarnia ta działała nadal, choć pod nową nazwą: „Krystynka”. Budynek zburzono w latach 80. XX w. W Parku Miejskim znajdują się kanały wodne zasilające stawy. Są to stare młynówki, pierwotnie zasilające stawiska przy dworskim młynie wodnym obok parku.

Nieistniejący basen miejski w Bielawie

Na większym stawie, na środku którego urządzono sztuczną wyspę, otwarto staw gondolowy, po którym pływano łódkami-gondolami. Zimą, gdy woda zamarzała, urządzano tu ślizgawkę. Staw ten istnieje do dzisiaj. Na miejscu mniejszego stawu w latach 30. XX w. wybudowano basen kąpielowy. W latach 70. XX w. z basenu spuszczono wodę, a zlikwidowano go w latach 80. XX w. 5 czerwca 1977 r., podczas II Dni Bielawy, na suchym dnie basenu odbywały się pokazy jazdy gokartów, zorganizowane przez dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji w Bielawie Zbigniewa Lorencika. Obok zamkniętego basenu postawiono muszlę koncertową (dzisiaj nie istnieje, rozebrana 27 X 1999 r.). Budowlę tę zaprojektował (na podstawie muszli koncertowej w parku w Dyneburgu nad Dźwiną na Łotwie) i na przełomie lipca i sierpnia 1961 r. kierował budującą muszlę brygadą stolarzy Stanisław Bohdanowicz, kierownik działu budowlanego Bielawskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. II Armii Wojska Polskiego (później „Bielbaw”). Muszla koncertowa stała pierwotnie w Ośrodku Wczasów Świątecznych w Ostroszowicach, należącym do BZPB im. II Armii WP. Do Parku Miejskiego w Bielawie została przeniesiona w 1982 r. i 21 lipca tego roku odbyła się na jej scenie uroczysta sesja Miejskiej Rady Narodowej, podczas której przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej Wojciech Tłokiński i naczelnik miasta Adam Graczyk wręczali okolicznościowe odznaczenia państwowe ludziom zasłużonym dla Bielawy.

Nieistniejąca kawiarnia parkowa w Bielawie

Na miejscu rozebranej 27 października 1999 r. muszli koncertowej 1 października 2012 r. otwarto siłownię plenerową. Na obrzeżu parku miejskiego (dzisiaj teren szkoły i drogi między tą szkołą a przedszkolem) funkcjonował w 1936 r. żeński obóz Służby Pracy (Weibliche Arbeitsdienst). Rok później podlegał on Służbie Pracy Rzeszy (Reichsarbeitsdienst – RAD) występując pod numerem „V/21”. RAD stała się organizacją masową w wyniku przyjęcia ustawy o Służbie Pracy Rzeszy (26 VI 1935 r.). Ustawa ta nałożyła na młodzież obowiązek świadczenia półrocznej pracy na rzecz państwa niemieckiego. Obowiązek ten ciążył początkowo tylko na młodzieży męskiej (młode Niemki zostały objęte obowiązkiem pracy w ramach Reichsarbeitsdienst po wybuchu wojny we wrześniu 1939 roku). Służba Pracy Rzeszy była traktowana, jako honorowy obowiązek dla narodu niemieckiego. RAD była masową organizacją przystosowania obywatelskiego i wojskowego młodzieży w III Rzeszy, która w trakcie II wojny światowej wykonywała nieodpłatnie funkcje pomocnicze wobec Wehrmachtu.

Żeński Obóz Służby Pracy

Żeński obóz Służby Pracy w Bielawie składał się drewnianych budynków na ceglanych podmurówkach. Największy – parterowy, podpiwniczony budynek zbudowany na planie litery „L” – miał długość 26,65 m i 30,35 m, a szerokość 7,40 m. Znajdowały się tutaj kuchnia, łazienka, toalety, szatnia i sypialnia na czterdzieści łóżek. Oprócz tego było tu pomieszczenie biurowe dla zarządzającej placówką i duża sala zebrań. W 1938 r. postawiono na terenie obozu szopę z chlewem i pomieszczenie dla rowerów. W latach drugiej wojny światowej zapotrzebowanie na pracę dziewcząt było bardzo duże. W 1941 r. przebywało więc tutaj już trzydzieści sześć dziewcząt i konieczna była rozbudowa ośrodka. Właścicielem terenu i budynków była gmina Bielawa, która wynajmowała je RAD, ona więc finansowała te przedsięwzięcia. Więcej informacjina temat Parku Miejskiego i historii Bielawy znajdziecie Państwo na kanale YouTube Wędrówki ulicami Bielawy.

⁪ 